Hoe complex de uitdaging ook is, de oplossing ligt in de groep
Als participatief actieonderzoeker geef ik vorm aan een proces waarin mensen hun eigen oplossingen vinden en vormgeven.
We werken via een methode die mensen in staat stelt met elkaar complexe problemen in hun dagelijkse realiteit op te lossen. De kennis en de kunde groeit hierdoor in de samenleving omdat deze hier breed gedeeld wordt.
Systeemexploratie
Wie en wat zijn zichtbaar en onzichtbaar verbonden met de vraagstelling? Daarbij kijken we naar de context van de vraag en de huidige situatie. De gewenste situatie voor zover die al helder is. Het te overbruggen deel tussen nu en dan. Wat hebben we nodig. Welke specifieke assets zijn er beschikbaar binnen het systeem? En welke motivaties spelen er?
Co creatie
Hoe de oplossing er mogelijk uitziet en waar kansen liggen wordt duidelijk als we de opbrengst van de exploratie en de focusgroepen inzichtelijk maken en delen. Mensen herkennen hun eigen inbreng en worden geïnspireerd door de ander. Belangrijk hierbij is dat tijdens het gehele onderzoek het eigenaarschap en de oplossing niet worden overgenomen door andere partijen. Uiteraard kunnen verschillende partijen ondersteunend zijn in de oplossing, vanaf dat moment zijn ze onderdeel van het systeem als ze dat nog niet waren.
Complexe vraagstukken
Dit type onderzoek leent zich goed voor vraagstukken in tal van domeinen: van zorg tot milieuvraagstukken, mensenrechten, ontwikkeling, educatie of sociale problemen in de leefomgeving. Omdat participatief actieonderzoek gaat over complexe vraagstukken, is het van belang om de complexiteit – voor zover mogelijk bij aanvang – in kaart te brengen. Factoren die daar onder andere een rol in spelen zijn:
- Aantal en diversiteit van relevante relaties.
- Hoeveel pogingen er al gedaan zijn omtrent het thema.
- Inzichten over de urgentie bij de betrokkenen.
- Aantal disciplines dat betrokken is.
- De al beschikbare kennis over het probleem.
- De (geografische) schaal waarop het probleem wordt ervaren.
Deze lijst geeft een indicatie van de complexiteit die te verwachten is, er is natuurlijk veel meer mogelijk. Een goed participatief onderzoek levert gaandeweg verrassingen op en brengt kennis boven water die van tevoren niet ingeschat kon worden.
Vrijheid in het speelveld
Participatief actieonderzoek is niet geschikt in een omgeving waar autoritaire actoren willen blijven bepalen wat er gebeurt. Het is een werkvorm die enkel geschikt is als er vrijheid voor het individu is om met creatieve en onconventionele oplossingen te komen. Het daagt alle betrokkenen uit om voorbij de kaders van het bekende te kijken en te handelen.
Interesse?
Hebben jullie een complex vraagstuk waarbij je de wijsheid van alle betrokkenen graag wilt gebruiken? Of zou je willen verkennen welke onder liggende behoefte er vervult zouden moeten worden om het probleem aan de oppervlak ook op te lossen? Ik denk graag mee over een passend ontworpen participatief actie onderzoek.
